خب خب داستان از اونجایی شروع شد که چند مدت پیش حین پیاده روی داشتم پادکست louis can of cola رو گوش می‌دادم (خیلی باحاله دوست داشتین چیز متفاوتی بشنوین حتمن گوش کنین) که گذری زد به رادییثور که در زمانهایی ملت شروع کرده بودن به نوشیدن آبی که شامل ایزوتوپ‌های رادیوم بوده. بله اینقدر عجیب. به همین خاطر تحقیق کردم در موردش، تو اینترنت خوندم و یه پست تو بلاگم نوشته بودم که ناقص مونده بود. امروز داشتم دستی به سر و گوش وب‌سایتم میزدم که این پست رو تو درفت دیدم و دلم نیومد همینجوری بمونه. این شما و این هم داروی مرگ.
این نوشیدنی سمی یا به قول خودشون دارو – یا خود خدا – از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۹ تولید میشده و سال ۱۹۲۰ تو بازار آمریکا پخش شد. این رادییثور ترکیب آب مقطر و ایزوتوپ‌های ۲۲۶ و ۲۲۸ رادیوم بود. ماری و پیر کوری سال ۱۸۹۸ رادیوم رو کشف کردن و سال ۱۹۲۰ مردم فکر میکردن که این ماده سمی داروی شفابخشی هستش. البته خب مردم که اتوماتیک به این فکر نیوفتاده بودن، تبلیغات اینطوری نشون میداد که رادیوم نه تنها انرژی بخش هستش بلکه خیلی از بیماری‌ها رو هم درمان می‌کنه و بخصوص برای ناتوانی جنسی عالیه. یعنی ویاگرای اون زمان رادیوم بوده! اینطور تبلیغ میکردن.
تولید کننده این نوشیدنی سمی یا به قول خودشون داروی شفابخش، از جملاتی مثل «رادییثور : داروی مردگان زنده، آفتاب همیشگی» تو تبلیغات استفاده میکردن. و حتا ادعا میکردن که این نوشیدنی مشکل هموروئید رو هم درمان می‌کنه.
این نوشیدنی تو ظرف‌های کوچک که قیمت هر کدوم ۱ دلار بود فروخته میشد. ۱ دلار اونموقع احتمالا میشه ۱۸ دلار الان. اون زمان‌ها فقط مردم ثروتمند می‌تونستن این داروی سمی رو بخرن، خوشبختانه؟ بهر حال فقر مالی اونموقع خیلی‌ها رو احتمالا از مرگ عذاب‌آور نجات داده.
Eben Byers یکی از اون ثروتمندها، ورزشکاران و به قولی شخص تراز اول تو جامعه آمریکای اون موقع بوده که تو عرض سه سال نزدیک هزار بطری از رادییثور رو نوشید. بعد کم کم رادیوم اثر خودش رو نشون میده و Byers به شدت بیمار میشه و بعد از ۵ سال از شروع نوشیدن این مایع سمی، سال ۱۹۳۲ هم از دنیا می‌ره. به خاطر اینکه جسد بایرز سمی بود، روی تابوتش سرب ریختن. سال ۱۹۶۵ وقتی می‌خواستن یه سری بررسی و تحقیق کنن، بقایای جسدش هنوز رادیواکتیویته بوده.
بعد از مرگ بایرز بود که سازمان غذا و دارو شروع به جمع‌آوری داروی‌های رادیومی کرد. بعد از اتفاقی که برای بایرز افتاد و سروصداهای جمع شدن این داروی مرگ‌زا، وال استریت ژورنال سال ۱۹۹۰ مقاله‌ای با عنوان «آب رادیوم خوب کار می‌کرد تا زمانی که فک او خاموش شد» منتشر کرد. توضیح عنوان اینکه ظاهر بایرز به خاطر تاثیرات رادیوم به شکل ناخوش آیندی تغییر کرده بود، من عکس نذاشتم.
نمی‌دونم الان برای ما عجیبه اگه اون موقع هم بودیم برامون عجیب بود یا نه. شاید اونموقع ما هم جزو آدمهایی بودیم که میگفتیم کاش میشد ما هم بتونیم این آب شفابخش و گرونقیمت رو بخریم.
خب الان نوشیدنی انرژی‌زا چیه که به ماها بال میده؟ یعنی نخواستن یه ذره تبلیغات رو عوض کنن. هر چیزی که مرگ آدم رو سریعتر و دردآورتر کنه میشه شفابخش، بال دهنده، ویاگرای دوران، بخور بترکون و اینها. بعله درسته که این نوشابه‌‌های انرژی زای زمان فعلی ما رادیوم ندارن ولی ضرر که دارن، کلی شکر و کافئین دارن. یعنی آیندگان هم مثل ما که تو کار گذشتگان در عجب می‌مونیم، از کار ماها در عجب می‌مونن.
منابع : چون این پست رو قبلا نوشتم منابع دقیقش یادم نیست ولی خب پادکست کولا که باعث شد برم دنبالش و صد در صد ویکی رو خوندم. یادم هست که دو سه تا پست دیگه هم خونده بودم، ولی خب اون موقع ننوشتم و الان نمی‌دونم کدوم‌ها بودن.
ویکی : Radithor