خب چند وقت پیش با دوستان راجع به موز سبز حرف میزدیم، یعنی من شروع کردم که تو فلان فروشگاه رفتم و موز سبز داشت، کی میره موز کال بخره آخه؟ و دوستم گفت اتفاقن میخورن و مشتری هم داره. گفتگوی ما که ناقص موند چون بحث تو بحث اومد، اما من تو ذهنم موند که حتما در این مورد تحقیق کنم بخونم ببینم چه خبره و چرا یه عده دوست دارن موز سبز و کال بخورن؟ و منم تست کنم و ببینم نظرم چیه. الان نتیجه تحقیق و چیزهایی که خوندم درباره موز سبز خوردن داره؟ یا بهتر بگم چه موزی رو انتخاب کنیم رو اینجا می‌نویسیم. برای من مفید بود می‌تونه برای کسی دیگه هم مفید باشه، یا طبق معمول خودم کیفور شدم و دوست دارم بنویسمش.
تمام طیف‌های رنگی موز از سبز بگیر تا بیا برس به قهوه‌ای پر رنگ یه منفعت‌ها و مضراتی دارن و ما آدم‌ها باید بر اساس وضعیت سلامتیمون موز مناسب رو انتخاب کنیم. مثلا :
موز سبز که نارس یا به قولی کال هست:
این موز شکر خیلی کمی داره و برای آدمهایی که بیماری دیبابت دارن مناسبه. هر چقدر که موز رسیده‌تر بشه، نشاسته موز بیشتر تبدیل به قند میشه. یک موز کال یا نارس به میزان ۸۰ تا ۹۰ ٪ کربوهیدراتش رو نشاسته تشکیل میشده، و هر چقدر موز به سمت رسیده شدن میره این نشاسته شروع به تبدیل شدن به قند میکنه. حالا اگر کسی مشکل قند خون داره با خوردن موز رسیده قند خونش بیشتر بالاتر میره و به مشکل میخوره. پس برای این آدم موز نارس خوبه، البته اگه بتونه بخورتش چون هضمش راحت نیست.
موز زرد یا موزی که قشنگ رسیده :
این موزها که زردن و وقتی دست هم بزنین بهشون میبینین که نرم هستن، قشنگ رسیدن و یکی از خوبیهاشون اینه که براحتی هضم میشن. خب پس برای آدمایی بهتره که مشکل هضم دارن. اما بالاتر گفتیم این موزها برای آدمهایی که مشکل قند خون دارن زیاد مناسب نیست.
موز سبز نشاسته مقاوم داره که براحتی هضم نمیشه. هر چند این نوع نشاسته برای سلامتی بدن خوبه، مثلن اینکه برای یک سری باکتری‌های روده مفید هست. یک موز وقتی رسیده میشه که این نشاسته مقاوم به مرور به قند تبدیل شه، که همین باعث میشه راحت‌تر هضم بشه.
موز کاملن قهوه‌ای یا موزی که لکه‌های قهوه‌ایش بیشتره :
این موزهایی که خیلی قهوه‌ای شدن یعنی کاملا قهوه‌ای هستن یعنی تقریبا کل نشاسته‌شون تبدیل به قند شده. از طرفی به خاطر اینکه کلروفیل موز تغییر کرده ( یه ذره بعد توضیح میدم کلروفیل چیه) این نوع موز کلی آنتی‌‌آکسیدان (اینم میگم چیه) داره.
خب حالا کلروفیل چیه؟ رنگدونه سبز روی گیاهها و خزه‌ها همون کلروفیل هستش. کلروفیل نور آبی و قرمز رو میگیره و نور سبز و زرد رو منعکس میکنه. و همین انعکاس نور سبز از کلروفیل میوه یا گیاه هستش که ما اون رو سبز می بینیم. خب کارش چیه؟ فتوسنتز، باعث میشه که گیاه از نور خورشید انرژی بگیره.
خب وقتی این رو میخوندم برام سوال شد که چرا موز رو قهوه‌ای میبینیم؟ اگر کلروفیل قراره نور سبز و زرد منعکس کنه، پس چرا یه سری موزها رو قهوه‌ای میبینیم؟ رفتم در این مورد هم خوندم، اینم جوابش: خیلی ساده اینکه به مرور زمان کلروفیل موز تجزیه میشه، یه همین خاطر اولاش سبز میبینیم و بعد زرد میشه. برای توضیح مجبورم یه ذره به عقب برگردم، موز هم مثل بیشتر میوهها با اتیلن هوا واکنش نشون میده و اتیلن تولید میکنه. این اتیلن تو روند رسیدن میوه کمک میکنه.
وقتی که میوه‌ای رو در معرض گاز اتیلن بذارن، اسیدهای میوه تجزیه میشن، به همین خاطر نرم‌تر میشه و کروفیلش هم تجزیه میشه و به رنگ زرد تغییر میکنه. میوه نرم‌تر میشه، طعم اسیدیش کمتر میشه و به اصطلاح می‌رسه.
موز برخلاف میوه‌های دیگه، وقتی می‌رسه اتیلن بیشتری تولید میکنه (میوه‌های دیگه کمتر تولید میکنن). این مقدار زیاد اتیلن موز بعد از رسیدن، باعث میشه که رنگدونه‌‌های زرد موز در اثر فرایندی به اسم قهوه‌ای شدن آنزیمی به قهوه‌ای تبدیل شن. ما این فرایند رو وقتی میوه‌ای کوبیده میشه هم میبینیم، اون قسمت میوه قهوه‌ای میشه و مثالهای دیگه. حقیقتش من رفتم درباره آنزیمی شدن قهوه‌ای هم بخونم ولی مخم سوت کشید و همون لحظه گفتم بستمه.
آنتی‌اکسیدان چیه؟ طبق تعریف ویکی پدیا آنتی اکسیدان شامل تعدادی از مولکول‌ها از جمله ویتامین ث ، ویتامین ای، بتاکاروتن ، سِلِنیوم ، اسید فولیک و بسیاری از رنگدانه های گیاهی می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها کارایی سیستم ایمنی بدن رو در برابر بیماری‌‌ها بالا می‌برن. بدن ما نمی‌تونه خیلی از ویتامین‌ها و مواد معدنی رو بسازه بهمین خاطر باید از طریق غذا این ها رو وارد بدن کنیم. خب باید بیشتر بریم سراغ میوهها و گیاهها و غذاهایی که ویتامین‌ها و مواد معدنی بالا رو دارن.
تا همینجا خوندم حالا مثال کاربردی بزنم، اگه خواستیم بریم دیدن کسی که دیابت داره نباید براش موز ببریم 🙂 چون ماها که موز کال نمیبریم برای کسی، موز رسیده هم قند خون رو افزایش میده، پس موز رو باید از انتخابهامون حذف کنیم. اصلا به نظرم وقتی دیدن کسی که بیمار هست میریم بهتره که مواد غذایی و میوه و اینها نبریم چون نمی‌دونیم که دقیق مشکل چیه و ممکنه چیزی ببریم که نامناسب باشه. حالا اگه بدونیم جریان چیه فرق داره.
خب تمام. من که فهمیدم موز سبز قند خون رو کمتر افزایش میده، موز زرد رسیده هضمش راحت‌تره و خب شکر و آنتی اکسیدان متوسطی داره و موز قهوه‌ای هم علاوه بر هضم راحت‌تر، قند بالاتر و خب آنتی‌اکسیدان بیشتری هم داره. سوای اینکه متوجه شدم چرا موز رو اولش سبز میبینیم و بعد زرد و در نهایت قهوه‌ای (الان داره برام سوال میشه که سیاه هم میشه ها، ولی خب به نظرم همون قهوه‌ای پر رنگ هستش و نمی‌خوام الان برم دنبالش). من که برای خودمون یه دونه موز سبز می‌خرم ببینیم مزه‌اش چطوره.
و البته به نظرم تو خوردن موز خیلی قهوه‌ای هم نباید زیاده روی کرد، چون خالصن مخلصن شکره. یعنی نباید گفت به‌به آنتی اکسیدان و شیرجه زد توش. من اینجور وقتها یاد فواره میوفتم تا حدی میره بالا و بعد میشکنه و میوفته.
منابع :
Ripe And Unripe Bananas Have Different Health Benefits. Here’s Which to Choose